Â-gāu-cáik

Chók-cê̤ṳ Wikipedia
"Â-gāu-cáik" sê siŏh piĕng Bàng-uâ-cê ùng-ciŏng, buóh ché̤ṳ Háng-cê bēng-buōng "拗九節", dók cŭ-uái.

Â-gāu-cáik (hĕ̤k-ciā gōng Āu-gāu-cáik[1], 拗九節) sê Hók-ciŭ buōng-iòng gì cáik-nĭk, nĭk-cī sê gô-lĭk Ciăng-nguŏk nĭk-gāu. Găk cī gĕ̤ng, gáuk-gă-gáuk-ciō dŭ diŏh cṳ̄ Â-gāu-cé̤ṳk (拗九粥) cié-ciō hĕ̤k-ciā sáe̤ng ké̤ṳk chĭng-chék bèng-iū, ī-gĭng chók-gá gì cṳ̆-nè̤ng-giāng iâ diŏh sáe̤ng Â-gāu-cé̤ṳk diōng ngiê-gă hâu-géng bâ-nā̤.

Lài-lĭk[Siŭ-gāi | Gāi nguòng-mā]

Guăng-ṳ̀ Â-gāu-cáik gì lài-lĭk ô 2 cṳ̄ng gōng-huák.

1 cṳ̄ng sê „Mŭk-lièng géu mū“ (目連救母). Gé̤ṳ-suók Mŭk-lièng gì nòng-nā̤ sê áuk-nè̤ng, dáik cô̤i ĭ hiŏng-lī, sī hâu ké̤ṳk huăk gáu Ĭng-sié mò̤ buông siăh. Mŭk-lièng giĕk-dṳ̆k gĕ̤ng sáe̤ng ĭ nòng-nā̤ gì buông dŭ gâe̤ng Ĭng-hū diē-sié gì gūi tău siăh go̤. Ô siŏh nĭk, Mŭk-lièng sáe̤ng siŏh uāng ŭ-ŭ-nuóh cé̤ṳk, gūi hièng ciā cé̤ṳk ŭ-té̤h-té̤h lă-că sī, cêu mò̤ siăh ciā cé̤ṳk, ĭ nòng-nā̤ ciáh siăh gáu cé̤ṳk. Cī siŏh nĭk dū-dū-hō̤ sê Ciăng-nguŏk niék-gāu. Hâiu-sié ôi-lāu gé-niêng Mŭk-lièng hâu-sông gì sĭng, cī siŏh nĭk diâng-diŏh cṳ̄ ô ĕng è̤ng-tòng gì Â-gāu-cé̤ṳk ké̤ṳk bâ-nā̤ siăh.

Lêng-nguôi 1 cṳ̄ng gōng-huák gâe̤ng „gāu“ (九) ciā só-cê ô-guăng. Áng Hók-ciŭ hŭng-sṳ̆k, dáe̤k diŏh „gāu“, nè̤ng cêu â̤ gṳ̀ng. Gó-chṳ̄ găk Ciăng-nguŏk niék-gāu cī siŏh nĭk, cṳ̄ Â-gāu-cé̤ṳk sáe̤ng bĕk-nè̤ng â̤ kṳ̆-dṳ̆k măi-ông. Huói-só ô „gāu“ hĕ̤k-ciā „gāu“ gì buôi-só gì nè̤ng, cī siŏh nĭk gáing-gáing diŏh sáe̤ng Â-gāu-cé̤ṳk ké̤ṳk bĕk-nè̤ng.

Siŏng-guăng gì sṳ̆k-ngṳ̄-uâ[Siŭ-gāi | Gāi nguòng-mā]

  • Â-gāu gàng, siŏh gàng séng siŏh gàng. (拗九寒, 蜀寒勝蜀寒.)
  • Â-gāu gàng, Chĭng-mìng gàng. (拗九寒, 清明寒.)
  • Â-gāu dâung ṳ̄ dâung gáu màng. (拗九盪雨盪遘暝.)
  • Â-gāu huô, làng-tàng â̤ cé̤ṳng uô. (拗九雨, 嵐墰會種芋.)

Chăng-kō̤ cṳ̆-lâiu[Siŭ-gāi | Gāi nguòng-mā]

  1. R. S. Maclay; C. C. Baldwin; S. H. Leger. Dictionary of the Foochow Dialect 3. 1929. 17.