Mìng-uŏk

Chók-cê̤ṳ Wikipedia
(Iù Mìng-uŏk-guók dêng-hióng lì gì)

Chăng-kō̤ Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄ Háng-cê gì bēng-buōng. / 參考閩東語漢字其版本。


Mìng-uŏk (閩越) sê gô-dā̤ diŏh Dṳ̆ng-guók nàng-huŏng gì siŏh ciáh guók-gă, liāng-tū chă-bók-dŏ̤ găk gĭng-dáng gì Hók-gióng-sēng. Ĭ iâ sê Hók-gióng lĭk-sṳ̄ gà̤-dēng gì tàu ciáh guók-gă.

Kái-huóng[Siŭ-gāi | Gāi nguòng-mā]

Mìng-uŏk gì ciō-tā̤ mìng-cŭ sê Mìng-uŏk-cŭk, sê Uŏk-guók guók-uòng Gĕu-ciēng gì hâiu-dâi. Uŏk-guók diŏh sèng 334 nièng ké̤ṳk Chū-guók miĕk lâi, Uŏk-cŭk gì nè̤ng ô gó găk Ciék-gŏng, ô gì cāu kó̤ Hók-gióng. Ciā cāu lì Hók-gióng gì nè̤ng gióng-lĭk Mìng-uŏk-guók. Mìng-uŏk gì siū-dŭ có̤i cā găk Ū-ì-săng gì săng-kă, gāu-muōi-lāu buăng gáu Dĕ̤ng-iā kó̤, ciā Dĕ̤ng-iā cêu sê diŏh gĭng-dáng Hók-ciŭ Bìng-săng gì săng-kă.

Cìng Sṳ̄-huòng miĕk lĕ̤k-guók, bô kó̤ páh nàng-biĕng gì Uŏk-cŭk guók-gă, diŏh Hók-gióng siék siŏh ciáh Mìng-dṳ̆ng-gông (閩中郡), niông Mìng-uŏk guók-uòng có̤ gông-siū. Cìng-dièu miĕk-uòng ī-hâiu, Mìng-uŏk guók-uòng Ù-cṳ̆ (無諸) dó̤i-chiū Làu Băng páh Hâung Ṳ̄. Sèng 202 nièng, Làu Băng gióng-lĭk Háng-dièu, hŭng Ù-cṳ̆ có̤ Mìng-uŏk-uòng.

Hī sèng-âu gì Mìng-uŏk sê Háng-dièu nàng-huŏng có̤i giòng-duâi gì guók-gă. Ĭ báe̤k páh Ĕu-uŏk-guók (甌越國), să̤ páh Nàng-uŏk-guók (南越國). Biĕng-dău guók-gă dŭ iā giăng ĭ, dó̤i-chiū Háng-dièu kó̤ chĭng-liŏk Mìng-uŏk. Ṳ̀-siêng tài-sī guók-uòng Īng chuàng-ôi, hióng Háng-dièu dàu-hòng. Háng-dièu cêu hŭng Ṳ̀-siêng có̤ Mìng-uŏk-uòng. Sèng 110 nièng, Ṳ̀-siêng huāng-dó̤i Háng-dièu, có̤i-cṳ̄ng guók-gă ké̤ṳk Háng-dièu miĕk lâi.

Háng Ū-dá̤ â̤ giăng Mìng-uŏk-nè̤ng bô cô̤-huāng, ciŏng ĭ-gáuk-nè̤ng buăng kó̤ Gĕ̤ng-Huài (江淮) kó̤ dêu. Ô gì Mìng-uŏk-nè̤ng cāu hāi diē-sié, cī siŏh dêng gì hâiu-dâi cêu sê kuóh-dà̤.

Liù-hèng ùng-huá[Siŭ-gāi | Gāi nguòng-mā]

«Niū-iók Sì-bó̤» ô kăng-dĕng guó lŏk-kuāng siā lā̤ „Mìng-uŏk-nè̤ng“ gì guōng-gó̤. 2014 nièng 7 nguŏk 23 hô̤, «Niū-iók Sì-bó̤» dĕng lāu sāi Guăng-uâ Báik-uâ-ùng, Ĭng-ùng, Nĭk-ùng, Dáik-ùng siā gì «Gó̤ Sié-gái Cṳ̆», lŏk-kuāng siā lā̤ „có̤i-hâiu siŏh-ciáh Mìng-uŏk-nè̤ng“, gōng buóh hióng hāi-iòng gì liŏk-dŏk-ciā (掠奪者) sŏng-ciéng (宣戰).[1]

Chăng-kō̤ cṳ̆-lâiu[Siŭ-gāi | Gāi nguòng-mā]

  1. 纽约时报整版登闽越族人《告世界书》. 泉州晚报. 2014-07-25 (Guăng-uâ).