Wikipedia:Cáuk-gă dù-piéng

Chăng-kō̤ Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄ Háng-cê gì bēng-buōng. / 參考閩東語漢字其版本。

Diŏh „Cáuk-gă dù-piéng“ cŭ-uái liĕk chók lì gì ùng-ciŏng dŭ bī-gáu cóng, â̤ dé̤ṳng nṳ̄ kó̤ ché̤ṳ siŏh ché̤ṳ.

Cáuk-gă dù-piéng[Gāi nguòng-mā]

Mìng-gĕ̤ng sê Hók-gióng-sēng dék duâi gì ò̤, huák-nguòng diŏh Hók-gióng gâe̤ng Gŏng-să̤ biĕng-gái gì Ū-ì-săng-măh, hióng dĕ̤ng-nàng làu diē Dĕ̤ng-hāi. Gáng-làu dòng 577 gŭng-lī, làu-mĭk miêng-cék 60,992 bìng-huŏng gŭng-lī, mū-liŏh iéng Hók-gióng ciòng sēng miêng-cék gì 50% ī-siông. Nàng-bìng cĭ gèng sê siông-iù, Nàng-bìng gáu Kŭ-chèng Cūi-kāu sê dṳ̆ng-iù, Cūi-kāu â-dā̤ sê hâ-iù. Mìng-gĕ̤ng ô cêng sâ̤ ciĕ-làu, cūi-liông hŭng-hó, bìng-gĭng làu-liông sê 1,980 lĭk-huŏng-mī/miēu, làu-mĭk miêng-cék găk Dṳ̆ng-guók ciō-iéu gĕ̤ng-ò̤ dâi-dŏng bà̤ dâ̤ 12 ôi, nièng bìng-gĭng làu-liông bà̤ ciòng-guók dâ̤ 7 ôi. Uòng-ò̤ gì làu-mĭk miêng-cék bī Mìng-gĕ̤ng duâi 11 buôi, bók-guó cūi-liông nâ sê ĭ gì 92%.

Huà-lìng-sê sê Hók-gióng Hók-ciŭ gì siŏh ciáh chók-miàng gì sê. Ciā miêu kī diŏh Gū-làu-kṳ̆ Bìng-săng nàng sié, sô̤i-báe̤k-dièu-nàng, să̤-hióng sê Hók-gióng-sēng Ìng-mìng Céng-hū gì dâi-iêng, nàng-hióng sê Gū-bìng-lô gâe̤ng Huà-lìng-lô gì gău-chă diô-kāu. Huà-lìng-sê kī diŏh Báe̤k-sóng Gièng-dáik 2 nièng (964 nièng), Ngù-uŏk-guók gì Hók-ciŭ Góng-siū Bàu Siŭ-niông ciŏng Mìng-guók huòng-dá̤ gṳ̆ng-dâing tiák lâi, ciŏng tiák giâ lì gì cài-lâiu hâ gáu Bìng-săng nàng sié kī siŏh ciáh miêu, hô̤ lā̤ „Uŏk-săng Gék-siòng Sê-iêng“, ciā miêu cêu sê ī-hâiu gì Huà-lìng-sê. Huà-lìng-sê gì duâi-dâing sê nàng buô Dṳ̆ng-guók hiêng-câi bō̤-còng có̤i gô gì siŏh ciáh gióng-dé̤ṳk, ké̤ṳk Dṳ̆ng-guók Guók-ô-iêng diâng có̤ Ciòng-guók Dâe̤ng-diēng Ùng-ŭk Bō̤-hô Dăng-ôi.

Dŏng-ciŭ Gĭ-dók-gáu-dòng sê Hók-ciŭ Chŏng-săng-kṳ̆ gì siŏh ciáh Gĭ-dók-gáu gáu-dòng, kī diŏh Mìng-gĕ̤ng dâi-dŏng gì Dŏng-ciŭ-dō̤ gà̤-dēng. Cŭ-uái có̤i cā sê Ngà̤ Táuk-sĭng cū-cŭng gì dê-sāng. 1948 nièng, Hók-ciŭ gĭ-dók-gáu sáng-dù muōng biéng muōng sâ̤, Ngà̤ Táuk-sĭng ciŏng cêu ciā chió giŏng ké̤ṳk Hók-ciŭ gáu-huôi, gāi siàng gáu-dòng. Dŏng-ciŭ Gĭ-dók-gáu-dòng sê Hók-ciŭ Gáu-huôi gì dâ̤ 2 ciáh cê̤ṳ-huôi-sū, miêng-cék ô 600 m², â̤ dé̤ṳng niông 1000 nè̤ng dùng-sìng lì cê̤ṳ-huôi, bī Cĭng-muòng-lô Cê̤ṳ-huôi-sū gó lā̤ duâi. Ciā gáu-dòng diŏh Ùng-huá Dâi Gáik-mêng gì sèng-âu guŏng-muòng, gáu 2002 nièng ciáh tṳ̀ng-sĭng kŭi kī lì. Cī diŏng dù-piéng sê màng-buŏ sèng-âu gì Dṳ̆ng-ciŭ Gĭ-dók-gáu-dòng gâe̤ng Mìng-gĕ̤ng.

Săng-huŏng-chék-háe̤ng sê Hók-ciŭ Gū-làu-kṳ̆ Nàng-âu-gă̤ biĕng-dău 3 dèu huŏng gâe̤ng 7 dèu háe̤ng gì tūng-chĭng. Ciā 3 dèu huŏng dŭ diŏh Nàng-âu-gă̤ gì să̤ hióng, áng iù báe̤k gáu nàng sông-sê̤ṳ sê Ĭ-gīng-huŏng, Ùng-ṳ̀-huŏng gâe̤ng Guŏng-liŏh-huŏng; 7 dèu háe̤ng dŭ găk dĕ̤ng hióng, iù báe̤k gáu nàng sông-sê̤ṳ sê Iòng-giò-háe̤ng, Lòng-guăng-háe̤ng, Ták-háe̤ng, Uòng-háe̤ng , Ăng-mìng-háe̤ng, Gṳ̆ng-háe̤ng, Gék-puòi-háe̤ng. Săng-huŏng-chék-háe̤ng diē-sié ô iā sâ̤ lĭk-sṳ̄ ìng-ŭk gì chió, ciā chió dŭ iā ô dĕk-sáik. 2009 nièng 6 nguŏk 9 hô̤, Săng-huŏng-chék-háe̤ng dŏng-sōng "„Dṳ̆ng-guók 10 duâi Lĭk-sṳ̄ Ùng-huá Mìng-gă̤“, dáik gáu có̤i sâ̤ piéu. 2010 nièng, ké̤ṳk diâng có̤ Guók-gă 4A-ngék lṳ̄-iù gīng-kṳ̆, 2015 nièng bô gāi có̤ 5A-ngék.