Johann Sebastian Bach

Chók-cê̤ṳ Wikipedia
Johann Sebastian Bach

Johann Sebastian Bach (Dáik-ngṳ̄: Johann Sebastian Bach, 1685 nièng 3 nguŏk 31 hô̤ – 1750 nièng 7 nguŏk 28 hô̤) sê Baroque sì-gĭ ô-miàng gì Dáik-guók cáuk-ké̤ṳk-gă, să̤-huŏng ĭng-ngŏk-sṳ̄ siông có̤i dé̤ṳng-iéu gì ìng-ŭk cĭ-ék, ké̤ṳk nè̤ng cŏng-chĭng ùi ĭng-ngŏk-cĭ-hô.

Sĕng-bìng[Siŭ-gāi | Gāi nguòng-mā]

Bach 1685 nièng 3 nguŏk 31 nĭk chók-sĕng ṳ̀ Dáik-guók dṳ̆ng-buô Eisenach siàng diē gì siŏh ciáh ĭng-ngŏk sié-gă, ĭ nòng-bâ gâe̤ng gă-cé̤ṳk dŭ-sê ĭng-ngŏk-gă. Bach sĕk huói mò̤ lāu bâ-nà̤, iù ĭ gŏ̤ ciéu-gó gáu-ṳ̆k. Ĭ cê̤ṳ-éu găk hŏk-hâu cô kăi-sṳ̄ hŏk-sĭk cŭng-gáu gâe̤ng ĭng-ngŏk, béng sìng-ùi lāu siŏh ciáh Sĭng-gáu Lô-dáik-cŭng gì séng-dù. Iù hŏk-hâu bék-ngiĕk hâiu, ĭ sĕng-hâiu gáu Weimar, Köthen, Leipzig dēng-dēng dê-huŏng gì gáu-dòng gâe̤ng gṳ̆ng-dìng cṳ̀ng-sê̤ṳ iēng-cáiu gâe̤ng cáuk-ké̤ṳk gì gĕ̤ng-cáuk. 1707 nièng, ĭ gâe̤ng biēu-muói Maria giék-huŏng, 1720 nièng Maria sī hâiu, ĭ bók gâe̤ng Anna giék-huŏng. Bach tūng-gâe̤ng ô 20 ciáh giāng. 1750 nièng 7 nguŏk 28 nĭk, Bach sī diŏh Dáik-guók Leipzig.

Ĭng-ngŏk Cháung-cáuk[Siŭ-gāi | Gāi nguòng-mā]

Bach ĭ-sĕng dé-lĭk ṳ̀ ĭng-ngŏk cháung-cáuk, siā chók hàng-gái gáuk-cṳ̄ng hìng-sék gì cáuk-pīng chiĕu-guó 1000 buô. Găk ĭ sī hâiu, gáu lāu 19 sié-gé, Dáik-guók cáuk-ké̤ṳk-gă Felix Mendelssohn dṳ̀ng-sĭng tŭi-guōng lāu Bach gì ĭng-ngŏk, có̤i-cṳ̆ng hāu ĭ ô lāu gĭng-dáng găk ĭng-ngŏk-sṳ̄ siông gì dê-ôi.