Huòng Tái-gĭk

Chók-cê̤ṳ Wikipedia
Huòng Tái-gĭk

Huòng Tái-gĭk (皇太極, Muāng-ciŭ-ngṳ̄: ᡥᠣᠩ ᡨᠠᡳᠵᡳ, 1592 n. 11 ng. 28 h. - 1643 n. 9 ng. 21 h.) sê Hâiu-gĭng gì dâ̤ 2 ciáh Khan, iâ sê Chĭng-dièu gì gióng-lĭk-ciā. 1626 nièng gáu 1643 nièng câi-ôi.

1626 nièng ĭ nòng-bâ Nū-ī-hăk-cà̤ sī lō̤ ī-hâiu dĕng-gĭ, nièng-hô̤ Tiĕng-chŭng (天聰, ᠠᠪᡴᠠᡳ ᠰᡠᡵᡝ). 1635 nièng páh giâ gó̤-lòng ciáh Mùng-gū. Dâ̤ nê nièng, gāi guók-hô̤ hô̤ lā̤ Dâi-chĭng-guók, nièng-hô̤ Sùng-dáik (崇德, ᠸᡝᠰᡳᡥᡠᠨ ᡝᡵᡩᡝᠮᡠᠩᡤᡝ), dĕng-gĭ có̤ huòng-dá̤. Bô cê-gă dái-bĭng kó̤ páh Dièu-siēng, bék ĭ dàu-hòng. 1643 nièng dái-bĭng páh Mìng-dièu, buáng-diô-dŏng làu pé-háik sī lō̤. Miêu-hô̤ Tái-cŭng (太宗), ié-hô̤ Ùng-huòng-dá̤ (文皇帝). Ĭ gì giāng Hók-lìng dĕng-gĭ có̤ huòng-dá̤.