Huài-dáik

Cī piĕng ùng-ciŏng cék-liông ô-lī-kó̤. Buóh siōng liēu-gāi gó sâ̤, kī-dâe̤ng nṳ̄ dók cŭ-uái.
Chók-cê̤ṳ Wikipedia

Huài-dáik Mŭk-sṳ̆

Huài-dáik (懷德; Ĭng-ùng: Moses Clark White; 1819 n. 7 ng. 24 - 1900 n. 10 ng. 24 h.) sê Mī-ī-mī-huôiDṳ̆ng-guók gì tàu ciéh duòng-gáu-sê̤ṳ.

Sĕng-bìng[Siŭ-gāi | Gāi nguòng-mā]

Huài-dáik 1819 nièng 7 nguók 24 hô̤ găk Mī-guók Niū-iók-ciŭ chók-sié. 1842 gáu 1845 nièng, Huài-dáik diŏh Ôi-lī Hŏk-iêng (Wesleyan Class) hŏk-sĭk. Bék-ngiĕk ī-hâiu, ĭ dò̤ 2 nièng sì-găng găk Ià-lū Dâi-hŏk (Yale University) hŏk-sĭk ĭ-hŏk gâe̤ng sìng-hŏk. 1847 nièng 3 nguŏk 13 hô̤, Huài-dáik gâe̤ng Cēng (Jane Isabel Atwater of Homer) giék-huŏng.

1847 nièng 9 nguŏk, Huài-dáik gâe̤ng ĭ chă̤-cṳ̄ Cēng lièng Mī-ī-mī-huôi lêng-nguôi siŏh ciéh nièng-kĭng gì duòng-gáu-sê̤ṳ Kŏ̤-lìng (Judson Dwight Collins) lì gáu Hók-ciŭ, kăi-sṳ̄ Mī-ī-mī-huôi găk Dṳ̆ng-guók gì duòng-gáu sê̤ṳ-ngiĕk. 1848 nièng 5 nguŏk 25 hô̤, Cēng găk ĭng hié-lò̤-bâng guó-sié, hiōng-sêu nâ 16 huói. 1851 nièng, Huài-dáik gâe̤ng Mā-lé-ā Să̤-lā̤ (Mary Seely) giék-huŏng. Mā-lé-ā Să̤-lā̤ iâ sê siŏh ciéh lì Hók-ciŭ gì duòng-gáu-sê̤ṳ.

Huài-dáik găk Dṳ̆ng-guók duòng-gáu 7 nièng, găk hī dâung sì-găng, ĭ cháung-lĭk Hŏk-hâu, ŏ̤h gōng Hók-ciŭ-uâ, huăng-ĭk Mā-tái Hók-ĭng (ĭ sê tàu ciéh sāi Hók-ciŭ-uâ huăng-ĭk Séng̤-gĭng gì nè̤ng). Hiā sèng-hâiu duòng-gáu cêng-gó̤ káung-nàng, Huài-dáik cêu cêng sèu sāi ĭ gì ĭ-hŏk dĭ-sék tá̤ báng-nè̤ng muŏk-bâng, iâ kuóng báh-sáng ng-sāi siĕh ă-piéng.

Ĭng-ôi sĭng-tā̤ nguòng-ĭng, Huài-dáik 1853 nièng liê-kŭi Hók-ciŭ (siŏh nièng sèng ĭ chă̤-cṳ̄ iâ liê-kŭi). Siŏh duōng gáu Mī-guók, ĭ cêu gié-sṳ̆k kó̤ Ià-lū Dâi-hŏk ŏ̤h ĭ-hŏk. 1854 nièng, ĭ găk Ià-lū dáik diŏh Ĭ-hŏk Báuk-sê̤ṳ hŏk-ôi, iù-sê ĭ kăi-sṳ̄ hèng ĭ, ék-dĭk gáu ĭ guó-sié.