跳至內容

Lìng Cáik-sṳ̀

Cī piĕng ùng-ciŏng cék-liông ô-lī-kó̤. Buóh siōng liēu-gāi gó sâ̤, kī-dâe̤ng nṳ̄ dók cŭ-uái.
對Wikipedia

Lìng Cáik-sṳ̀
林則徐
Hùng-Gó̤i cūng-dók
Êng-gĭ
1847 nièng 4 nguŏk 30 hô̤ – 1849 nièng 9 nguŏk 10 hô̤
Sèng-êng Lī Sĭng-nguòng[1]
Gié-êng Tiàng Ṳ̆k-chāi[1]
Siēng-Găng cūng-dók
Êng-gĭ
1845 nièng (dâi-lī)
Sèng-êng Buyantai
Gié-êng Iòng Ī-cĕng (dâi-lī)
Liōng-Guōng cūng-dók
Êng-gĭ
1840 nièng 1 nguŏk 21 hô̤ – 1840 nièng 10 nguŏk 3 hô̤
Sèng-êng Dâing Dìng-dĭng
Gié-êng Kišan
Hù-Guōng cūng-dók
Êng-gĭ
1837 nièng 2 nguŏk – 1838 nièng 12 nguŏk
Sèng-êng Nergingge
Gié-êng Ciŭ Tiĕng-ciók
Gó̤-ìng séng-sék
Chók-sié (1785-08-30)1785 nièng 8 nguŏk 30 hô̤
Muāng-chĭng Hók-gióng Hók-ciŭ-hū Âu-guăng-gâing (gĭng-dáng sṳ̆k Gū-làu)
Guó-sié 1850 nièng 11 nguŏk 22 hô̤(1850-11-22) (65 huói)
Muāng-chĭng Guōng-dĕ̤ng Dièu-ciŭ-hū Puō-nìng-gâing (gĭng-dáng sṳ̆k Giék-iòng)
Guók-cĭk Muāng-chĭng
Gáu-ṳ̆k Gă-kéng 16 nièng céng-sê̤ṳ dâ̤ 2 gák (嘉慶十六年進士第二甲)
Ciék-ngiĕk céng-dê-gă, cṳ̆-huák-gă
Hók-ĭk
Chăng-gă ciéng-ĭk Ă-piéng Ciéng-cĕng

Lìng Cáik-sṳ̀ (林則徐, 1785 nièng 8 nguŏk 30 hô̤ – 1850 nièng 11 nguŏk 22 hô̤), biēu-cê Nguòng-hū (元撫), sê Dṳ̆ng-guók Muāng-chĭng sèng-âu gì céng-dê-gă gâe̤ng hŏk-ciā. Ĭ báik-cèng diŏh Guōng-ciŭ dái-liāng Dṳ̆ng-guók ìng-mìng dī-káung Ĭng-guók kŭi-diēng "Hū-muòng siĕu iĕng" (虎門銷煙). Chŭi-iòng cuòi ké̤ṳk nè̤ng nêng-ùi sê ĭ ūi-dâi gì sê̤ṳ-cék, dáng-sê ciā dâi iâ sê 1839 nièng huák-sĕng Dâ̤-ék-huòi Ă-piéng Ciéng-cĕng gì ciō-iéu nguòng-ĭng.

Lìng Cáik-sṳ̀ diŏh Hók-ciŭ chók-sié, có̤-sá̤ sèng-hâiu tĕ̤k-cṳ̆ iā nêng-cĭng. 1871 nièng, ĭ guăng có̤ „Hù-Guōng Cūng-dók“ (湖廣總督). Dùng nièng bô sĕng có̤ "Kĭng-chă̤ Dâi-sìng" (欽差大臣), ké̤ṳk Huòng-dá̤ pái kó̤ Guōng-dĕ̤ng géng Ă-piéng. Găk géng iĕng sèng-hâiu, ĭ mŭk-siŭ chiĕu-guó 2 uâng siŏng Ă-piéng, hŭng-sō̤ Ĕu-ciŭ lì gì sŏng-sùng. Dáng-sê, ĭ gì nū-lĭk mò̤ sìng-gŭng.

Ă-piéng Ciéng-cĕng huák-sĕng ī-hâiu, Huòng-dá̤ ôi lāu ché̤ṳ-huăk Lìng Cáik-sṳ̀, cêu ciŏng ĭ huák-puói gáu Sĭng-giŏng chṳ̆ng-gŭng. Dáng-sê ĭ táu-dā̤ mò̤ gāi-biéng ĭ dó̤i guók-gă gì dṳ̆ng-sìng. Ĭ ô siā guó 1 dà̤ sĭ gōng: „Gēu lé guók-gă sĕng sṳ̄ ī, kī ĭng huô hók biê kṳ̆ cĭ?“ (茍利國家生死以, 豈因禍福避趨之?) 1850 nièng, ĭ sī diŏh diōng kó̤ Guōng-să̤ gì diô dŏng.

Chăng-ō̤ cṳ̆-lâiu

[Siŭ-gāi | Gāi nguòng-mā]

Nguôi-buô lièng-giék

[Siŭ-gāi | Gāi nguòng-mā]
Lìng Cáik-sṳ̀ gì Gó-gṳ̆, găk Hók-ciŭ Ó̤-muòng-lô (澳門路), sê gĭng-dáng gì Lìng Cáik-sṳ̀ Sṳ̀-dòng.
Lìng Cáik-sṳ̀
guăng-uòng
sèng siŏh êng:
Nergingge
Hù-Guōng cūng-dók
(湖廣總督)

1837 nièng–1838 nièng
â siŏh êng:
Ciŭ Tiĕng-ciók
(周天爵)
sèng siŏh êng:
Dâing Dìng-dĭng
(鄧廷楨)
Liōng-Guōng cūng-dók
(兩廣總督)

1840 nièng
â siŏh êng:
Kišan
sèng siŏh êng:
Buyantai
Siēng-Găng cūng-dók
(陝甘總督)

1845 nièng (dâi-lī)
â siŏh êng:
Iòng Ī-cĕng
(楊以增, dâi-lī)
sèng siŏh êng:
Lī Sĭng-nguòng
(李星沅)
Hùng-Gó̤i cūng-dók
(雲貴總督)

1847 nièng–1849 nièng
â siŏh êng:
Tiàng Ṳ̆k-chāi
(程矞采)