Ā-ciŭ

Chăng-kō̤ Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄ Háng-cê gì bēng-buōng. / 參考閩東語漢字其版本。

---

Ā-ciŭ diŏh sié-gái siông.

Ā-ciŭ (亞洲) sê sié-gái dék ék duâi gì dâi-lṳ̆k, miêng-cék sê ciòng dê-giù biēu-miêng-cék gì 8.6%, lṳ̆k-dê miêng-cék gì 29.4%. Ciòng sié-gái ô 60% gì nè̤ng găk Ā-ciŭ sĕng-uăk. Ā-ciŭ gâe̤ng Ĕu-ciŭ gì buŏng-gái-siáng sê Ural Săng (Ĭng-ngṳ̄: Ural Mountains) gâe̤ng Lī Hāi (Ĭng-ngṳ̄: Caspian Sea).

„Ā-ciŭ“ ciòng-chĭng sê „Ā-sá̤-ā“ (亞細亞, Ĭng-ngṳ̄: Asia), sê téng Hĭ-lé-nà̤-ngṳ̄ gì „Ασία“ lì gì. Có̤i cā sāi-ê̤ṳng ciā miàng gì hŏk-ciā sê Herodotus, dŏng-sì sê cī Siēu Ā-sá̤-ā.

Lĭk-sṳ̄

Gū-cā sié-gái 4 duâi ùng-mìng ô 3 ciáh sê huák-nguòng diŏh Ā-ciŭ: Mesopotamia ùng-mìng, Éng-dô-ò̤ ùng-mìng gâe̤ng Diòng-gĕ̤ng ùng-mìng.

Guók-gă

Dù-liê: Bá̤ek Ā; Dṳ̆ng Ā; Să̤ Ā; Nàng Ā; Dĕ̤ng Ā; Dĕ̤ng-nàng Ā.

• Afghanistan
• Ăi-gĭk -- buô-hông găk Hĭ-ciŭ
• Ā-lá-báik Lièng-hăk Dâi-gŭng-guók
• Abkhazia -- buô-hông găk Ĕu-ciŭ, buô-hông sìng-nêng
• Azerbaijan -- buô-hông găk Ĕu-ciŭ
• Bahrain
• Bangladesh
• Bhutan
• Mùng-gū
• Ùng-lài
• Gṳ̆-bī-lô -- buô-hông găk Ĕu-ciŭ
• Palestine Guók -- buô-hông sìng-nêng
• Hàng-guók
• Nàng Ossetia -- buô-hông găk Ĕu-ciŭ, buô-hông sìng-nêng
• Armenia
• Artsakh Gê̤ṳng-huò-guók -- buô-hông sìng-nêng
• Hĭ-lĭ-pĭng
• Iók-dáng
• Éng-nà̤ -- buô-hông găk Dâi-iòng-ciŭ
• Éng-dô
• Iran
• Iraq
• Ī-sáik-liĕk
• Nĭk-buōng
• Kampuchea
• Kazakhstan -- buô-hông găk Ĕu-ciŭ
• Kuwait
• Kyrgyzstan
• Laos
• Lé-bă-nâung
• Ngò̤-lò̤-sṳ̆
• Mā-lài-să̤-ā
• Maldives
• Miēng-diêng
• Nepal
• Uŏk-nàng
• Oman
• Pakistan
• Qatar
• Gruzia
• Saudi Ā-lá-báik
• Sĭng-gă-pŏ̤
• Sri Lanka
• Sê̤ṳ-lé-ā
• Dài-uăng -- buô-hông sìng-nêng
• Tajikistan
• Dĕ̤ng Timor
• Tái-guók
• Báe̤k Dièu-siēng
• Dṳ̆ng-guók
• Tū-ī-gì -- buô-hông găk Ĕu-ciŭ
• Turkmenistan
• Uzbekistan
• Yemen

Dê-kṳ̆

• Akrotiri gâe̤ng Dhekelia -- Sṳ̆k Ĭng-guók
• Hiŏng-gē̤ng -- Sṳ̆k Dṳ̆ng-guók
• Ó̤-muòng -- Sṳ̆k Dṳ̆ng-guók
• Séng-dáng-dō̤ -- Sṳ̆k Ó̤-ciŭ
• Cocos (Keeling) Gùng-dō̤ -- Sṳ̆k Ó̤-ciŭ